TORNALAMAYA GENEL BAKIŞ: İmal teknikleri kategorisi altında sınıflandırılan ve en çok kullanılan işlem olan tornalama işlemi, imalat sanayisi içerisinde malzemeden talaş kaldırma yöntemleri içerisinde çok büyük ve önemli bir yere sahiptir. Kullanılan metodun ana prensibi, dönen iş parçası üzerinden, hareketsiz yada hareketli (döner) takımların bağlı bulunduğu gövdenin hareketi ile talaş kaldırma işlemidir. İş parçasının bağlandığı yada sıkıştırıldığı yer penstir. Buna ayna denir. Torna aynaları 3 ayaklı 4 ayaklı olabildiği gibi mengeneli ayna ve düz ayna da olabilir. Sanayide ayak yerine çene tabiri de kullanılır. Aynanın torna tezgahında bağlandığı yer de fener mili olarak adlandırılır. Fener miline devir verilerek döndürülür dolayısıyla ayna ve buna bağlı iş parçasıda döner. Fener milinin tahriki hemen arkasında bulunan dişli kutusudur. İşlenecek silindirik yapıdaki malzemenin boyu uzun ise, fener milinin tam karşısında bulunan ve bir torna elemanı olan punta kullanılır. Punta iş parçasını fener mili ile arasında sabitleyerek, merkezkaçtan dolayı oluşan salınımın önüne geçmeye yarar. Fener mili ve punta arasında bulunan kater ve tarette, kesici takımlar ve uçlar çok rijit bir şekilde konumlandırılır. Ayna yönüne doğru ileri geri, dönen iş parçasının merkezinden yukarı ve aşağı yaklaştırılarak talaş kaldırma işlemi gerçekleştirilir.
GENEL BAKIŞ : Torna tezgahları, genel olarak yatay ve dikey iş mili ve buna bağlı iş parçasının döndürülerek, kater veya tarette bulunan kesici ucun X ve Z eksen yönünde malzemeye alın yada yüzey kısmından yaklaştırılması suretiyle talaş kaldırma işi yapan makinalardır. Torna tezgahları ilk olarak üniversal olarak üretilmiş olup, daha sonra geçen yıllar içerisinde tam otomatik olarak çalışmasını sağlayan CNC kontrol ünitelerin adapte edilmesiyle CNC olarak ta üretilmeye başlanmıştır. Üniversal tornalardan CNC tornalara geçiş bir anda olmamıştır. Genel olarak tornaları şu şekilde sınıflandırabiliriz:
- Saatçi tornalar
- Masa tipi tornalar (Hobi tip tornalar)
- Üniversal torna tezgahları
- Hidrolik kumandalı tornalar
- Elektronik kumandalı tornalar
- Hava torna tezgahları
- Kopya torna tezgahları
- Revolver tornalar
- Nümerik kontrollü yada kısaca NC tornalar (Numerical Control)
- Bilgisayarla sayısal kontrolün sağlandığı CNC tornalar (Computing Numerical Control)
TORNA TEZGAHLARINDA YAPILAN BAŞLICA İŞLEMLER : İş parçasının hedeflenen geometrisi esas alınarak değişik işlemler yapılabilir.
- Alından tornalama işlemi : Kesici takımın iş parçası eksenine dik bir şekilde hareketiyle kesim yada talaş kaldırma işleminin yapılmasıdır
- Yüzeyden (silindirik) tornalama işlemi : İş parçası eksenine paralel bir şekilde yüzeyden talaş kaldırmadır. Takım ilerleme hızı sabittir.
- Konik olarak tornalama işlemi : Kesici uç ile iş parçası eksenine belli bir açıda yaklaşılarak ve hareket ettirilerek şekil vermedir.
- Profil tornalama işlemi : Belirlenen bir profilde hazırlanmış takım ile malzemeye dik yönde hareket verilerek fazla malzemenin uzaklaştırılmasıdır.
- Kanal açma işlemi : Alından tornalamanın benzer işlemidir. Takımın iş parçasının dış yüzeyinden merkez yönüne dik olarak ilerlemesi ve iş parçasından belli miktarda talaş kaldırmasıdır.
- Vida açma işlemi : Özel ve belirli uygun bir kesici takım ile, iş parçasına dik hareketle derinlik ve adım sayısına uygun paralel ilerleme hareketiyle talaş kaldırma işlemidir
- Rayba çekme işlemi : Matkap ucu ile açılmış deliklerin yüzey pürüzlülüğünü iyileştirmek amacıyla kullanılan hassasiyet artırıcı bir işlemdir.
- Delik delme işlemi : Matkap ucunun kater yada tarete bağlanması suretiyle iş parçasından talaş kaldırılmasıdır.
- Delik büyütme işlemi : Açılan deliğin çapından daha büyük çapta bir uçla yapılan bir işlemdir.
TORNALAMA İŞLEMİNDEN VERİM ALMA : Torna makinalarından en iyi sonucu elde edebilmek için dikkat edilmesi gereken bazı kesim parametreleri vardır. Bunlar kesme hızı, ilerleme miktarı ve talaş derinliğidir. Bunların yanı sıra; saydığımız bu 3 parametreye ve malzemenin yapısına göre en uygun seçilmiş kesici takımlar, yüzey hassasiyeti ve iş verimini etkileyen diğer önemli bir etkendir. Kesici kesme uçların seçimi kadar, talaşın kesme anında uç ile yüzey arasından uzaklaştırılması için kullanılan kesme sıvısı da yüzey hassasiyetini etkileyen diğer bir faktördür. Kesme sıvısı tornalanan talaşı işlem yapılan alandan uzaklaştırdığı gibi, kesim esnasından sürtünmedene dolayı oluşan ısıyıda düşürmeye yarar. Takım aşınmasının önüne geçer ve takım ömrünü de uzatır. Dolayısıyla kullanılan kesme sıvısının özelliği ve seçimi son derece önemli olup verimi doğrudan etkiler.
Karaport makina alım satım sitemiz içerisinde ilgili kategori altında 2.el ve yeni tezgah satıcılarından ve sahibinden ikinci el ve sıfır satılık torna ilanları, açıklamaları, fotoğrafları ve fiyatları yer alır.